پربازدیدترین مقالات

آلزایمر چیست؟

آلزایمر چیست؟ علائم، علل بروز و پیشگیری از آلزایمر

آلزایمر نوعی دمانس برگشت ناپدیر است که در سیر زمان فرد مبتلا به آن توان ذهنی و حرکتی خود را از دست می دهد؛ و بعد از آن به مرور قادر به انجام کارهای روزمره خود نخواهد بود. طبق مطالعات انجام شده، دوره این بیماری می تواند تا 20 سال نیز طول بکشد، اما معمولا از زمان تشخیص بیماری تا مرگ  بین 3 تا 9 سال  فاصله وجود دارد.

این بیماری معمولاً افراد بالای 65 سال را درگیر کرده و مشکلات متعددی را برای خود فرد و اطرافیان او ایجاد می کند. توجه به علائم  اولیه و نشانه های آلزایمر در ابتدای روند بیماری می تواند بر روند و سیر بیماری تاثیر قابل توجهی بگذارد. نگهداری از سالمندان مبتلا به آلزایمر چالش های زیادی دارد و نگهداری از غالب این سالمندان در منزل بسیار مشکل خواهد بود. 

در این مقاله، به بررسی بیماری آلزایمر، عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به آن، علل بروز و راهکارهای پیشگیری از آن خواهیم پرداخت.

آلزایمر چیست؟ آشنایی با بیماری آلزایمر

آلزایمر یک بیماری زوال عصبی علاج ناپذیر است. رایج ترین علامت اولیه این بیماری اختلال در حافظه کوتاه مدت است، با پیشرفت این بیماری مشکلات دیگری برای فرد مبتلا از جمله نوسانات  خلقی شدید، عدم آگاهی از موقعیت، مشکلات زبانی، بروز علائم  روانی و از دست رفتن انگیزه و شادابی اجتماعی ایجاد می شود. مطالعات جهانی نشان می‌دهد که 3  درصد افراد زیر 65 سال، 16 درصد افراد بین 65 تا 74 سال، 45 درصد افراد بین 75 تا 84 سال و 36 درصد افراد بالای 85 سال دچار اختلال حافظه می‌شوند.

این بیماری عمدتا بعد از سن 65 سالگی بروز پیدا می کند. طبق آمارها در دنیا هر سه ثانیه یک فرد به آلزایمر و دمانس دچار می شود. در ایران هر  هفت دقیقه یک نفر به دلیل بیماری آلزایمر جان خود را از دست می دهد، که 5.29 درصد از کل مرگ و میرها در کشور است.

بیماری آلزایمر، قابل پیش بینی و یا درمان نیست، بنابراین بهترین روش کاهش خطر ابتلا به آن از طریق تغییر در سبک زندگی است.

علائم بیماری آلزایمر

کاهش حافظه اصلی ترین علامت بیماری آلزایمر است.

علائم اولیه این بیماری شامل به خاطر نیاوردن اتفاقات و مکالمات اخیر است و با پیشرفت بیماری، نقص حافظه شدت یافته و سایر علائم تشدید می‌شود.

در ابتدای بیماری، فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است خود متوجه شود که مشکلاتی در به یاد آوردن و یا نظم دهی شرایط و افکارش داشته باشد. دوستان و نزدیکان فرد مبتلا می توانند شدت گرفتن علائم  را متوجه شوند.

حافظه

هر فردی گاهی دچار فراموشی می‌شود، اما کاهش حافظه در بیماری آلزایمر مداوم و پیشرونده است به طوری که بر روی قابلیت عملی فرد در محل کار و خانه اثر می گذارد. افرادی که دچار آلزایمر هستند ممکن است:

– کلمات، سوالات و جملات را چندین بار تکرار کنند.

– قرار ملاقات ها و مناسبت های خاص را فراموش کنند.

– وسایل را در جاهایی که غیر معمول هست قرار دهند.

– در مکان های آشنا گم شوند.

– و در نهایت اسم اعضای فامیل و اشیا روزمره را فراموش کنند.

– برای شناسایی اشیا، بیان افکار و پیدا کردن کلمات مناسب برای استفاده در مکالمه دچار مشکل شوند.

تفکر و استنتاج

افراد مبتلا به آلزایمر در تمرکز و تفکر و درک مفاهیم انتزاعی مانند اعداد به مشکل بر می خورند. انجام دادن چند کار به طور همزمان می تواند برای این بیماران بسیار چالش برانگیز باشد، بنابراین انتظار می رود تا در مدیریت مالی دچار مشکل شوند.

تصمیم‌گیری و قضاوت

آلزایمر توانایی تصمیم‌گیری و قضاوت منطقی در شرایط روزمره را کاهش می دهد، به عنوان مثال فرد مبتلا ممکن است در تعاملات اجتماعی یک انتخاب غیرمعمول داشته باشد، و یا برای یک آب و هوا یک لباس کاملا نامناسب انتخاب کند. همین طور ممکن است برای مواجهه با مشکلات روزمره مانند سوختن غذا بر روی اجاق یا موقعیت های غیر منتظره در زمان رانندگی پاسخ موثری نداشته باشد.

برنامه ریزی و انجام امور عادی

کارهایی که زمانی روتین و عادی بوده اند، مانند آشپزی و یا بازی های فکری برای بیماران مبتلا به آلزایمر به یک چالش بزرگ تبدیل می شود و با پیشرفت بیماری، کارهای ساده مانند لباس پوشیدن و حمام کردن هم سخت خواهد شد.

تغییرات در شخصیت و رفتار

حالات روانی و رفتارهای فرد مبتلا، به علت تغییرات مغزی که در بیماری آلزایمر رخ می دهد تغییر می کند. این حالت ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • افسردگی
  • بی تفاوتی
  • گوشه گیری و انزوا
  • عدم اعتماد به دیگران
  • تحریک‌پذیری و پرخاشگری
  • تغییرات در عادات خواب
  • در خود فرو رفتن و حواس پرت شدن
  • از دست دادن درک از شرایط پیرامون
  • توهم، مانند ظن این که کسی چیزی را دزدیده است

حفظ مهارت های نهادینه شده

حتی وقتی که علائم بیماری آلزایمر شدت می یابد، فرد مبتلا قادر است بسیاری از مهارت های نهادینه شده را به خوبی انجام دهد. این مهارت ها ممکن است شامل خواندن و گوش کردن به کتاب، تعریف کردن داستان، به خاطر آوردن شعر ها، گوش کردن به موسیقی ، رقصیدن، نقاشی کردن و درست کردن کاردستی باشد.

این مهارت های نهادینه شده به این دلیل طولانی تر حفظ می شوند که توسط بخش هایی از مغز کنترل می شوند که دیرتر درگیر بیماری می شود.

علل بروز بیماری آلزایمر

علل دقیق بروز بیماری آلزایمر کاملاً درک نشده است. اما تحقیقات نشان می دهد که بروز آلزایمر به دنبال نقص عملکرد طبیعی پروتئین‌های مغزی است، این نقص عملکرد، کارکرد سلول های مغزی یعنی همان نورون ها را مختل می‌کند و در نتیجه جرقه مجموعه ای از رویدادهای سمی زده می‌شود، که به دنبال آن نورون ها آسیب دیده و ارتباط خود را با هم از دست می دهند و در نهایت می میرند.

دانشمندان بر این باورند که برای اکثر مردم، بیماری آلزایمر ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، و سایر فاکتورهای محیطی است که در طول زمان بر مغز اثر می گذارند.

کمتر از یک درصد موارد ابتلا به آلزایمر ناشی از تغییرات ژنتیکی خاص و نادر است که احتمال ابتلا به این بیماری را برای فرد در سنین میانسالی افزایش می دهد.

بیشترین آسیب آلزایمر به قشری از مغز وارد می شود که حافظه را کنترل می کند، اما حقیقت این است که اولین علائم  و اثرات مخرب این بیماری سال ها قبل شروع شده است، به طوری که تا مراحل پیشرفته این بیماری، مغز به میزان قابل توجهی تحلیل می رود.

با این حال عواملی که می توانند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهند شناسایی شده اند.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به آلزایمر

عوامل متعددی می توانند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهند. مطالعات  اخیر نشان داده است که عوامل خطر ساز برای ابتلا به بیماری های قلبی می تواند، زمینه ساز بروز بیماری آلزایمر نیز باشد.

سن

افزایش سن بزرگ ترین عامل و ریسک شناخته شده برای ابتلا به بیماری آلزایمر است. بر اساس یک مطالعه به طور سالانه 4 تشخیص جدید در هر هزار نفر که بین 65 تا 74 سال سن دارند، 32 تشخیص جدید در هر هزار نفر که بین 75 تا 84 سال سن دارند، و 76 تشخیص جدید در هر هزار نفر که بالای 85 سال سن دارند شناسایی می شود.

تاریخچه فامیلی و ژنتیک 

خطر ابتلا به آلزایمر در صورتی که یکی از خویشاوندان درجه یک یعنی مادر، پدر، خواهر و برادر سابقه ابتلا به این بیماری را داشته باشند، بیشتر است. بیشتر مکانیسم های ژنتیکی مربوط به آلزایمر در بین خانواده ها هنوز ناشناخته هستند.

دانشمندان جهش های ژنتیکی نادری را در سطح جهان شناسایی کرده‌اند که تقریباً تضمین می‌کند که یکی از آنها می‌تواند به آلزایمر منجر شود، اما این جهش ها برای کمتر از یک درصد جمعیت مبتلا به آلزایمر اتفاق می افتد. 

سندروم داون 

بسیاری از افرادی که مبتلا به سندروم داون هستند، دچار آلزایمر نیز می‌شوند. علائم و نشانه های آلزایمر 10 تا 20 سال زودتر در افرادی که سندروم داون دارند بروز پیدا می کند.

جنس

اختلاف معناداری بین ریسک ابتلا به آلزایمر و جنسیت افراد وجود ندارد، اما به طور کلی طول عمر زنانی که دچار بیماری آلزایمر می شوند نسبت به مردان بیشتر است.

اختلال خفیف شناختی

اختلال خفیف شناختی (mild cognitive impairment ) نوعی اختلال در حافظه و یا قدرت تفکر فرد است که با سن او متناسب نیست، اما همزمان از شرکت فرد در فعالیت های اجتماعی جلوگیری نمی کند. افراد مبتلا به این اختلال احتمال بالاتری را برای  ابتلا به بیماری دمانس و آلزایمر دارند.

ضربه به سر

افرادی که ضربه شدید به سر را تجربه کرده اند، ریسک بالاتری برای دچار شدن به بیماری آلزایمر دارند.

بر اساس مطالعات انجام شده، افراد بالای 50 سال که سابقه تروما در سر داشته اند، ریسک ابتلا به دمانس و آلزایمر بیشتری دارند.

آلودگی هوا 

مطالعاتی که بر روی حیوانات انجام شده نشان می دهد که ذرات آلوده کننده هوا باعث سرعت بخشیدن به تحلیل سیستم عصبی در آن ها می شوند و مطالعات بر روی انسان ها نشان داده است افرادی که در معرض آلودگی هوا، علی الخصوص دود اگزوز ماشین و دود چوب  سوخته هستند ریسک بالاتری برای ابتلا به دمانس دارند.

الگوی خواب نامناسب 

تحقیقات نشان داده است که الگوی نامناسب خواب و خواب ناکافی، مانند بدخوابی و یا خواب زیاد ریسک ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهند.

سبک زندگی و سلامت قلب

مطالعات و تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که هر آنچه که سبب بیماری قلبی می گردد، می‌تواند زمینه‌ساز آلزایمر هم باشد. این عوامل شامل ورزش نکردن، چاقی، سیگار کشیدن و یا در معرض دود سیگار قرار گرفتن، فشارخون بالا، کلسترول بالا، و دیابت نوع 2 کنترل نشده هستند.

تغییر سبک زندگی و عادت ها می تواند احتمال خطر ابتلا به آلزایمر را در افراد کاهش دهد. به  طور مثال ورزش منظم و روزانه،  رژیم غذایی سالم و کم چربی و غنی از میوه و سبزیجات با کاهش ریسک ابتلا به آلزایمر همراه است.

ارتباط اجتماعی و یادگیری مداوم در طول عمر

تحقیقات نشان داده است که بین ارتباطات اجتماعی و یادگیری مداوم با ابتلا به بیماری آلزایمر، نسبت معکوس  وجود دارد. تحصیلات پایین و عدم توجه به یادگیری مداوم یکی از عوامل بالا برنده ریسک ابتلا به آلزایمر است.

مشکلات بیماران مبتلا به آلزایمر

کاهش قدرت تکلم، ضعف حافظه و نقص در قضاوت و دیگر تغییرات شناختی که به دنبال آلزایمر می آید، درمان سایر بیماری های زمینه ای را در این بیماران با سختی مواجه می کند. 

فرد مبتلا به بیماری آلزایمر قادر به انجام این کارها نیست:

  • برقراری ارتباط برای بیان دردها 
  • توضیح علائم و شرح حال سایر بیماری ها
  • پیگیری نسخه‌های دارویی
  • درک عوارض داروها

در مراحل آخر بیماری آلزایمر، فرد دچار تغییراتی می شود که روی فعالیت‌های فیزیکی بدن او نیز اثر می گذارد. این فعالیت ها شامل بلع، تعادل بدن، کنترل ادرار و مدفوع است، و این اثرات می‌تواند سلامتی فرد را دچار بحران کند.

مخاطرات احتمالی بیماران در مراحل آخر بیماری آلزایمر

  • ورود غذا یا مایع به داخل ریه 
  • آنفولانزا، ذات الریه و دیگر عفونت ها
  • زمین خوردن
  • شکستگی
  • زخم بستر
  • سوء تغذیه و کم شدن آب بدن
  • اسهال و یبوست
  • مشکلات دهانی مانند زخم های دهانی و پوسیدگی های دندانی

پیشگیری از ابتلا به آلزایمر

  • بیماری آلزایمر قابل پیشگیری نیست. با این حال تغییر در سبک زندگی میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. راهکارهای زیر می تواند به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند:

    • ورزش مداوم
    • خوردن غذاهای تازه و فرآوری نشده
    • استفاده از روغن های سالم و غیر اشباع
    • رعایت دستورالعمل  ها و رژیم های مناسب برای درمان و مدیریت فشار خون بالا و دیابت
    • ترک سیگار

درمان بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد، بنابراین نمی توان روند آن را در مغز متوقف کرد. در حال حاضر دارویی برای درمان کامل آلزایمر در دسترس نیست، اما داروهایی وجود دارند که می توانند به طور موقت علائم  بیماری را کاهش دهند.

جدا از داروهایی که می توانند به کاهش علائم کمک کنند، کاردرمانی ، و مدیریت علائم  در قالب تمرین ها می تواند به بیماران و همراهان آنها  کمک کند.

برای انجام تست های تشخیصی و جلوگیری از پیشرفت بیماری و استفاده از خدمات کلینیکی این مرکز با ما تماس بگیرید.

معرفی خانه سالمندان زنبق سفید

خانه سالمندان زنبق سفید با تکیه بر دانش و نیروی متخصص و با هدف توانبخشی و مراقبتی و ارتقاء سطح سلامت و بهبودی سالمندان آلزایمری تاسیس شده است. این مرکز با فراهم آوری تمام امکانات مورد نیاز برای یک زندگی ایده‌آل شرایط مناسبی را برای سالمندان آلزایمری و خانواده های عزیز آنها مهیا کرده است.

سالمندان آلزایمری می‌توانند علاوه بر سکونت دائم در این مرکز، از تمامی امکانات آموزشی و درمانی به صورت ساعتی و یا روزانه استفاده کنند.

آدرس مجموعه: تهران، فرمانیه (خیابان شهید لواسانی)، بین صادقی و آقایی، جنب مرکز بهداشت دزاشیب، پلاک 150.

مروری بر بیماری آلزایمر

از آنجایی که آلزایمر یک بیماری قابل پیشگیری یا درمان نیست، تغییر در سبک زندگی می تواند ریسک دچار شدن به این بیماری را کاهش دهد. با این حال پیش بینی  که چه کسی در معرض بیماری آلزایمر قرار می‌گیرد کار سختی است. شناخت علایم بیماری آلزایمر و تشخیص آن در مراحل اولیه از ارزش زیادی برخوردار است، بنابراین بهتر است تا اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببریم. 

نگهداری از بیماران مبتلا به آلزایمر کاری مشکل است، چرا که ارتباط با این بیماران و درک مشکلات آن ها با پیشرفت بیماری مشکل تر می شود. مراجعه به مراکز سالمندانی که در این زمینه تخصص و تبحر کافی دارند می تواند به کنترل شرایط و بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا و نزدیکان او کمک کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوروز امسال در کنار هم

اقامت موقت

استفاده از خدمات مرکز به صورت روزانه یا ساعتی

سرای سالمندان زنبق سفید

سرای سالمندان زنبق سفید با ایجاد فضایی امن، شاد و مطمئن قصد دارد تا نوروز را برای شما و سالمندان عزیزتان خاطرانگیزتر از هر سال کند.

شما می‌توانید بدون دغدغه و با آرامش خاطر، سالمند دلبندتان را به تیم متخصص و حرفه‌ای ما بسپارید و هر دو از نوروز لذت ببرید.

با توجه به محدود بودن تعداد اتاق‌های مرکز، لطفا جهت رزرو اقدام نمایید.