آلزایمر نوعی دمانس است که بیش از 50 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده و با شیب تندی در حال افزایش است.
اگرچه این بیماری بزرگسالان 65 سال و بالاتر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما در حدود 5 درصد از افرادی که تشخیص داده شده‌اند، دچار آلزایمر زودرس شده بودند. تشخیص اینکه افراد در این سن به آلزایمر دچار شده‌اند یا نه دشوار است چرا که بسیاری از علائم ممکن است در نتیجه رویدادهای معمولی زندگی مانند استرس باشد.
از آنجایی که این بیماری بر مغز تأثیر می‌گذارد، می‌تواند باعث کاهش حافظه، استدلال و توانایی‌های تفکر شود. این اثرات و تغییرات معمولا آهسته است و می‌تواند شخص به شخص متفاوت باشد.
علائم آلزایمر زودرس چیست؟
آلزایمر به معنی از دست دادن عملکردهای حافظه یا سایر توانایی‌های ذهنی است که بر زندگی روزمره شما تأثیر می‌گذارد. اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کنید، ممکن است شما یا یکی از نزدیکانتان دچار آلزایمر زودرس شده باشید:
از دست دادن حافظه
ممکن است شما یا یکی از عزیزانتان فراموشکارتر از حد معمول به نظر برسید. فراموش کردن تاریخ‌ها یا رویدادهای مهم… اگر سوالات تکراری می‌شوند و یادآوری‌های مکرر لازم است، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرد.
مشکل در برنامه ریزی و حل مسئله
اگر شما یا یکی از عزیزانتان در انجام کارهایی که قبلا دوستش داشتید اما اکنون در انجامش به مشکل برخوردید، یا کار با اعداد و ارقام برایتان دشوار است… می‌تواند بیانگر این باشد که شما یا یکی از اعضای خانواده شروع به نشان دادن علائم مشکوک آلزایمر شده‌اید.
مشکل در انجام کارهای روزمره
فراموش کردن تاریخ و درک نادرست از گذر زمان نیز دو علامت رایج از آلزایمر هستند. به طوری که برنامه‌ریزی برای رویدادهای آینده می‌تواند دشوار شود. با پیشرفت علائم، افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است به صورت جدی‌تر دچار فراموش شوند، اینکه که کجا هستند و یا چگونه به آنجا رسیده‌اند یا چرا آنجا هستند.
مشکلات بینایی
مشکلات و اختلالات بینایی می‌تواند از جمله نشانه‌های آلزایمر باشد. به طور مثال شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است در هنگام رانندگی در تعیین مسافت و تعیین کنتراست یا رنگ دچار مشکل شوید.
مشکل در یافتن کلمات مناسب
شروع به مکالمه یا پیوستن به مکالمات ممکن است برای شخص دشوار باشد. در وسط مکالمات ممکن است به طور تصادفی مکث شود، زیرا ممکن است فراموش کنید که چگونه یک جمله را تمام کنید. به همین دلیل، مکالمات تکراری ممکن است رخ دهد و در یافتن کلمات مناسب مشکل به وجود آید.
قرار دادن وسایل در مکان‌های عجیب
ممکن است به تدریج وسایل‌تان را در مکان‌های غیر معمول قرار دهید و برای پیدا کردن آن دچار سردرگمی شوید و این مسئله ممکن است باعث شود که فکر کنید دیگران در حال دزدی از شما هستند.
مشکل در تصمیم گیری
تصمیمات اشتباه مالی که ممکن است باعث ضرر‌های مالی شود، مثل گوش دادن به یک بازاریابی تلفنی و پرداخت مبلغی هنگفت برای محصول یا خدماتی که برایتان ضروری نباشد و یا عدم توجه به بهداشت فیزیکی که ممکن است ب صورت کاهش دفعات حمام کردن و عدم تمایل به تعویض لباس به صورت روزانه باشد..
کناره گیری از کار و رویدادهای اجتماعی
اگر به طور فزاینده‌ای از رویدادهای اجتماعی مشترک، پروژه‌های کاری یا سرگرمی‌هایی که قبلا مهم بوده‌اند کنار می‌گیرید ممکن است این‌ها علائمی از آلزایمر باشند. این مسئله با پیشرفته‌تر شدن بیماری، افزایش یابد.
تجربه تغییرات شخصیتی و خلقی
نوسانات شدید در خلق و خو و شخصیت ممکن است رخ دهد. تغییر محسوس در خلق و خوی ممکن است شامل گیجی، افسردگی، اضطراب، ترس باشند. ممکن است. اگر چیزی خارج از یک روال معمولی اتفاق می‌افتد، به طور فزاینده‌ای عصبانی می‌شوید.
تشخیص به موقع آلزایمر از پیشرفت سریع آلزایمر جلوگیری می‌کند.
انجام تست تشخیص آلزایمر را جدی بگیرید.
چه کسانی زودتر به آلزایمر دچار می‌شوند؟
اگرچه آلزایمر تنها با افزایش سن به وجود نمی‌آید، اما با افزایش سن بیشتر در معرض خطر قرار ابتلا به آن قرار می‌گیرید. طبق آمار بیش از 32 درصد از افراد بالای 85 سال مبتلا به آلزایمر هستند.
همچنین اگر والدین، خواهر و برادر یا فرزندی به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا به آلزایمر در شما افزایش پیدا می‌کند و اگر بیش از یک عضو خانواده مبتلا به آلزایمر باشد، این خطر بیشتر می‌شود.
چه چیزی باعث آلزایمر زودرس می‌شود؟
علت دقیق شروع زودرس آلزایمر به طور کامل مشخص نشده اما بسیاری از محققان بر این باورند که این بیماری در نتیجه چندین عامل ایجاد می‌شود تا یک علت خاص. محققان ژن‌های نادری را کشف کرده‌اند که ممکن است مستقیماً باعث ایجاد بیماری آلزایمر شوند. این “ژن های قطعی” عبارتند از:
- پروتئین پیش ساز آمیلوئید (APP) روی کروموزوم 21
- پرسنیلین-1 (PS1) روی کروموزوم 14
- پرسنیلین-2 (PS2) روی کروموزوم 1
این ژن ها ممکن است از یک نسل به نسل دیگر در یک خانواده منتقل شوند. جهش در این ژن‌ها که تنها 5 تا 10 درصد عامل بروز آلزایمر را شامل می‌شود، می‌توانند عامل شروع زودرس آلزایمر باشد. آپولیپوپروتئین E (APOE-e4) یکی دیگر از ژن‌های مرتبط با آلزایمر است اما این ژن در افرادی که پس از 65 سالگی به آلزایمر مبتلا می‌شوند وجود دارد.
آیا می‌توان از شروع آلزایمر زودرس جلوگیری کرد؟
متاسفانه نمی‌توان از شروع زودرس بیماری آلزایمر جلوگیری کرد، اما می‌توانید خطر ابتلا را کاهش دهید. در نظر داشته باشید افرادی که اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر زودهنگام انجام می‌دهند هنوز هم می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند.
تغییرات سبک زندگی که به کاهش خطر کمک می کند عبارتند از:
- فعالیت بدنی منظم
- داشتن یک رژیم غذایی سالم برای قلب
- یادگیری مادام العمر
- آموزش شناختی
- فعال ماندن از نظر اجتماعی و ذهنی
- جلوگیری از آسیب‌های مغزی تروماتیک
شروع آلزایمر زودرس چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر شما یا یکی از عزیزانتان در انجام کارهای روزمره دچار مشکل شده‌اید و یا اگر دچار مشکلات حافظه‌ای شده‌اید، لازم است با پزشک صحبت کنید. به خصوص در مورد آلزایمر زودرس، علائم ممکن است به دلایل دیگری مانند استرس مرتبط باشد.
اخیرا ژاپن موفق به تشخیص آلزایمر با یک آزمایش ساده خون شد. با این آزمایش امکان اندازه‌گیری تجمع پروتئین آمیلوئید که نشانه ابتلا به آلزایمر است فراهم شده است. البته این کیت تشخیص آلزایمر هنوز به بازار عرضه نشده اما قرار است به زودی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن در دسترس عموم قرار گیرد.
اما تا زمان در دسترس قرار گرفتن کیت تشخیص آلزایمر، پزشکان با استفاده از ابزارهای مختلف به تشخص آلزایمر می‌پردازند که شامل:
- معاینه پزشکی
- معاینه عصبی
- تست‌های شناختی
- صحبت کردن با اعضای خانواده در مورد تغییراتی که مشاهده کرده‌اند
- بررسی سابقه پزشکی و خانوادگی
- آزمایش خون
- تصویربرداری مغز
- مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
شروع درمان برای آلزایمر زودرس چگونه است؟
متاسفانه در حال حاضر هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد. تنها تشخیص زودهنگام بیماری می‌تواند به گزینه‌های درمانی و مدیریت علائم کمک کند. علائم آلزایمر گاهی اوقات با داروهایی که برای کمک به بهبود از دست دادن حافظه یا کاهش مشکلات خواب هستند، درمان می‌شوند. این داروها شامل:
- دونپزیل (آریسپت)
- ریواستیگمین (Exelon)
- گالانتامین (Razadyne)
- ممانتین (نامندا)
برخی از فعالیت‌ها و عادات می‌تواند به فرد مبتلا به آلزایمر در مدیریت علائم و مشکلات رفتاری کمک کند که شامل:
- حفظ یک محیط آشنا
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- کاهش یا حذف مصرف الکل
- انجام تکنیک‌های تمدد اعصاب برای کاهش استرس
- انجام تمرینات هوازی
مرکز تخصصی آلزایمر زنبق سفید
مرکز تخصصی آلزایمر در تهران واقع در فرمانیه برای افرادی احساس می‌کنند مشکلات حافظه‌ای شده‌اند، می‌توانند تست غربالگری و تشخیص آلزایمر داده تا از وجود بیماری خود مطمئن شوند.
برای اطلاعات بیشتر، مشاوره و بازدید از خانه سالمندان زنبق سفید با شماره تلفن 02122204191 تماس حاصل فرمایید.
